26.05.2020
interview

Kunstenaars zijn het gewend om in onzekerheid te leven

Het transdisciplinaire theatercollectief playField. werkt altijd al met alternatieve publieksopstellingen en was daarmee onverhoeds goed voorbereid op de anderhalvemetersamenleving. Hoe gaan zij om met de coronamaatregelen, en wat voor effect heeft sociale distantie op hun werk? Op boeiende wijze onderzoeken Tim De Paepe en Lana & Marthe Schneider in hun voorstellingen de relatie tussen kunst, wetenschap en technologie, waarbij het publiek vaak actief betrokken wordt. playField. is een van de vaste huismakers van Het Huis en doorloopt bij ons een ontwikkeingstraject in het kader van de Subsidie Nieuwe Makers van het Fonds Podiumkunsten. 

‘In ons werk gaat het al vaak over het ‘nieuwe' normaal.’

- PlayField.

Hoe gaan jullie om met de crisis? Is het moeilijk om je artistieke praktijk aan de situatie aan te passen?
Marthe: We hebben het geluk dat we in de researchfase van een nieuwe voorstelling zaten op het moment dat de crisis uitbrak. We zouden in de Arenbergschouwburg in Antwerpen in residentie gaan, maar we hebben dat vrij makkelijk naar een thuiswerksituatie kunnen omzetten omdat we vooral veel online- en literatuuronderzoek doen op het moment.
Tim: In ons werk praten we vaak over het ‘nieuwe normaal’: welke invloed heeft de voortschrijdende technologie en wetenschap op hoe we naar onszelf en de wereld om ons heen kijken, en welke nieuwe wetten, regels en gedragscodes ontstaan er als gevolg daarvan? De coronacrisis is in die zin een perfect voorbeeld van een hele drastische en plotselinge verandering, die grote gevolgen heeft voor hoe we met elkaar omgaan. Je merkt meteen dat je op een andere manier gaat werken en dat levert ook positieve dingen op: vergaderingen plannen gaat efficiënter, het is veel makkelijker om mensen te spreken omdat iedereen thuis zit. We zijn in ons werk altijd op zoek naar manieren om mensen uit te nodigen voor het gesprek over de thema’s die we behandelen, en we kunnen in deze situatie dingen online uitproberen die we mee kunnen nemen naar de situatie erna.

Welke dingen bijvoorbeeld?
Lana: We zoeken naar een soort online medemakerschap. Voor onze nieuwe voorstelling I Remember vragen we mensen van over de hele wereld om een tekst te schrijven over herinneringen, in de vorm van veertig zinnen die ieder beginnen met ‘I remember’. Zo kunnen we zien hoe verschillende culturen met het principe van herinneringen omgaan en dat als materiaal voor de voorstelling gebruiken. Je merkt dat je als vanzelf internationaler gaat werken omdat je de hele tijd online met elkaar in gesprek bent, er zijn geen fysieke grenzen meer.

De crisis heeft vast niet alleen positieve gevolgen gehad.
Lana: Nee, er zijn wel voorstellingen geannuleerd. Dat waren allemaal projecten in de reeks van de Big Data Trilogie, maar die zijn gelukkig ook redelijk makkelijk coronaproof te maken omdat ze allemaal al van een alternatieve publieksopstelling uitgaan en een lage bezoekerscapaciteit hebben. Bovendien worden de thema’s die we in die voorstellingen aansnijden alleen maar relevanter.
Tim: De eerste voorstelling, #1 HOLLOW, gaat over data en privacy en hoe makkelijk we persoonlijke data afstaan. Je kan juist in deze tijd goed zien hoe dat werkt: vanwege het gebruiksgemak zit iedereen op Zoom terwijl dat programma zo lek is als een mandje.
Marthe: Ja, het is heel mooi én gevaarlijk hoe snel we ons aanpassen aan deze nieuwe situatie. Het nare is dat het afleren van dat gedrag veel moeilijker is: je raakt gewend aan minder privacy en meer controle, maar het is belangrijk om je van die verschuivingen bewust te blijven.
Lana: Ja, denk aan de voorgestelde corona-apps die je locatie en contacten bijhouden, en de onvrijwillige temperatuurmetingen als je in een publieke ruimte naar binnen wilt. Welke middelen worden door het doel geheiligd?

En de andere twee delen van de trilogie, #2 BIAS en #3 RELAY?
Lana: In #2 BIAS wordt het publiek in hokjes opgedeeld op basis van schijnbaar onschuldige vragen die ze moeten beantwoorden. Dat zegt veel over de kunstmatige verschillen in de maatschappij, en over ongelijkheid. En in deze crisistijd zie je dat ook die verschillen duidelijker worden: wie kan het zich veroorloven om thuis te werken en veilig te blijven en wie niet? Het virus slaat veel harder toe in kansarme gebieden.
Tim: En in #3 RELAY verbeelden we ons een toekomst waarin de kunstmatige intelligentie het van de mensheid heeft overgenomen, eigenlijk een soort stroomversnelling van de technologische ontwikkeling die al gaande is. Zo’n crisis heeft het duidelijke effect dat processen die al in gang waren gezet versnellen, zoals de technologisering van de zorg en de digitalisering van communicatie. De toekomstvisie die we in de voorstelling ontvouwen stelt eigenlijk de vraag (zonder daarop al een antwoord te formuleren): is dit waar we naartoe willen?

Eigenlijk is jullie artistieke praktijk dus vrij coronabestendig.
Lana: Ik denk dat het in de aard van ons werk zit om altijd op de realiteit van dat moment te reageren; we waren al veel bezig met vragen die in deze crisistijd nog relevanter worden.
Marthe: Maar we botsen er ook mee, want eigenlijk bereiken we nu in ons creatieproces het moment dat we eigenlijk de vloer op zouden moeten en dat gaat nu niet. Daarom verleggen we de focus van ons ontwikkelingstraject naar de professionaliseringsslag die we in een later stadium wilden maken, het bouwen aan onze organisatie, gesprekken voeren met boekers en programmeurs, etc. Dingen die we altijd al wilden doen maar waar we niet aan toe kwamen vanwege de productiedrang. En voor de voorstelling zelf betekent het dat we nu meer bezig zijn met het digitale aspect ervan, zoals de website waarop mensen zelf herinneringen kunnen achterlaten. En we bedenken manieren waarop we de voorstelling geschikt kunnen maken voor de anderhalvemetersamenleving. Eigenlijk past fysieke afstand echter wel goed bij de voorstelling, omdat het juist over iets niet-fysieks als herinnering gaat, iets ontastbaars dat ons met elkaar verbindt. Het kan het juist sterker maken dat de fysieke afstand op de een of andere manier overbrugd moet worden.

Komen jullie vanwege de crisis in financiële nood?
Marthe: Vanwege de Subsidie Nieuwe Makers zitten we gelukkig redelijk safe, dat is best wel een luxepositie. Als ik om me heen kijk komen heel veel jonge kunstenaars in grote problemen.
Tim: In Vlaanderen is het een groot probleem dat er veel met interim contracten wordt gewerkt en die geven je geen basis voor zelfstandigenondersteuning vanuit de overheid.
Lana: Je komt alleen in aanmerking voor tegemoetkoming als je zwart op wit kan aantonen dat er speelbeurten zijn weggevallen. Ik heb wel het gevoel dat wij als kunstenaars zo gewend zijn om in onzekerheid te leven dat het misschien daarom minder impact heeft dan op andere mensen.

Denken jullie vanwege deze crisis anders na over de thematiek van jullie werk?
Tim: Ik vind deze periode ook vrij interessant, we moeten op een heel andere manier nadenken over hoe je je publiek echt kan ‘bereiken’, in de zin van een gevoel van verbintenis creëren.
Lana: Ik moest denken aan het concept van ‘interbodily resonance’ waar we nu onderzoek naar doen. Bij activiteiten die je samen doet en waarbij je de krachten bundelt, zoals collectieve rituelen (zoals bij voorbeeld de 2 minuten stilte bij dodenherdenking) of gezamenlijke arbeid, krijg je dezelfde input en impulsen en vervaagt het individu: je krijgt de fysieke ervaring van opgaan in het collectief. Dat roept in deze tijden de vraag op: vergt dat gevoel een fysiek samenzijn, of kan je dat ook via een digitale verbinding bereiken?
Tim: Ja dat is wel de reden dat een videoregistratie van een voorstelling voor mij niet werkt, je voelt je niet samen met andere kijkers. Hou zouden we dat gevoel kunnen nabootsen?
Marthe: Ik vind daarin de voorstelling Watchapp #1: Emmi en Leo van het Antwerpse gezelschap SKaGeN heel sterk: daarin word je aan een appgroep toegevoegd en volg je vervolgens het app-gesprek tussen twee vreemden die verliefd op elkaar worden. Dat voltrekt zich niet binnen een uur maar in de loop van drie weken, met de snelheid waarmee appen echt gaat dus. Dat voyeuristische heeft iets heel aantrekkelijks.
Tim: Ja dat is dus het positieve van deze tijd, dat we nadenken over hoe we in een virtuele setting een bepaald gevoel van intimiteit kunnen creëren.

Nieuws uit het huis
Terugblik

Terugblik Creatie/Connectie met Sarah Kaushik

28.02.2024
Openingstijden Café

Een nieuwe menukaart én nieuwe openingstijden

01.02.2024
Beeldverslag

CLUB HUIS XL IN BEELD

31.01.2024
award

Winnaars Next Best Fringe Award bekend

22.12.2023
clubnacht

Nieuwe samenwerkingen binnen Utrecht

14.12.2023
openingstijden

wintersluiting het huis

13.12.2023
podcast

Podcastrelease: Het Huis Gesprek #8 met Manju Sharma

06.12.2023

Terugblik: Creatie / Connectie

27.10.2023

Terugblik: Burendag

27.09.2023

Het Huis Utrecht bestaat 10 jaar!

23.09.2023

Line-up Club Huis #WITCHESWANTED

04.09.2023

We zijn weer open!

21.08.2023

Zomersluiting t/m 20 augustus

31.07.2023
nieuws

Het Anne Faber Stipendium gaat zelfstandig verder

05.07.2023
Jaarverslag 2022

Een bewogen jaar en een jaar vol beweging

15.06.2023
Programma

Deze drie kunstenaars spreek je tijdens En nu...de Praktijk

12.06.2023
Keti Koti

Keti Koti bij Het Huis, Free Heri Heri For All!

08.06.2023
Release

Release podcast aflevering #7 Het Huis Gesprek met...

24.05.2023
Benoeming voorzitter

JETTA SPAANENBURG NIEUWE VOORZITTER RAAD VAN TOEZICHT

02.05.2023
Café - showcase

Kunst kijken

24.04.2023
Onderzoeks residenties

COMMUNITY VAN MAKERS IN ONDERZOEK

03.04.2023
Beeldverslag

Bekijk nu de beelden van Club Huis #3

27.03.2023
Timetable

Timetable release Club Huis #3

20.03.2023
stembureau

Stembureau Verkiezingen Provenciale Staten en waterschappen

13.03.2023
Beeldverslag

Terugblik creatief proces en onderzoek

28.02.2023
Release

Nu te beluisteren: podcast (R)Evolution of skills #4 (re)learning

16.02.2023
open call

Start aanmelding Anne Faber Stipendium 2023

07.02.2023
Podcast

Beeldverslag podcast opname (R)evolution of Skills

31.01.2023
residenties

zes nieuwe makers in Huis

24.01.2023
vacature

Vacature ERVAREN COÖRDINATOR GEBOUWBEHEER

23.01.2023
Podcast

Live podcast opname

03.01.2023
Podcast release

Een veilig bad en een onzichtbare steen

20.12.2022
openingstijden

Wintersluiting

19.12.2022
beeldverslag

Zien: Club Huis november

29.11.2022
onderzoek & experiment

Start open studio's

28.11.2022
Next Best Fringe Award

Jezelf nomineren voor een award?

24.11.2022
Afronding

De Utrechtse Lichting, it’s a wrap!

03.11.2022
Open call

open call open studio's voor makers

31.10.2022
residentieperiode

Nieuwe onderzoeksperiode van start met café-expo

03.10.2022
beeldverslag

Club Huis in beeld

23.09.2022
Uitreiking

Robin Nimanong ontvanger vijfde Anne Faber Stipendium

02.09.2022
Uitreiking

Een ode aan de zakelijk leider/creative producer en onweerstaanbaar maaktalent

23.08.2022
Interview

“EEN GUILTY PLEASURE, ZONDER DE GUILT.”

16.08.2022
Podcast

Nieuwe aflevering van podcast (R)Evolution of skills online

07.07.2022
Open call

Open call: Zomer residentie

01.06.2022
Toolbox

Toolbox voor jonge podiumkunstenaars

21.04.2022
kick-off

Kick-off nieuwe residentie periode

11.04.2022
huisbewoners

Onze nieuwe huisbewoners

04.04.2022
podcast

Podcast Het Huis Gesprek - Erik van de Wijdeven

22.03.2022
Podcast

Podcast Het Huis Gesprek - MOHA

15.03.2022
Gemeenteraadsverkiezingen

Kom je bij ons stemmen?

15.03.2022
#🧡rtforUkraine

#🧡rtforUkraine

03.03.2022
de Utrechtse Lichting

In coronatijd afgestudeerde theatermakers presenteren zich

01.03.2022
nieuwe directeur-bestuurder

Rebecca Sigmond is de nieuwe directeur-bestuurder van Het Huis Utrecht

17.02.2022
Steunpakket Talentvolle makers

Dit zijn de dertien makers die we ondersteunen met een productie subsidie

15.02.2022
opleiding

Een unieke opleiding voor zakelijk leiders in de podiumkunsten is van start: De Maarten Maartens Leergang

10.02.2022
onderzoek

Nieuwe residentiemaand

01.02.2022
demonstratie

Kapsalon Theater

18.01.2022
Open call

AANMELDING ANNE FABER STIPENDIUM 2022 GESTART

17.01.2022
Samenwerking

Het Huis Utrecht en Theater Kikker slaan de handen ineen om jong theatertalent meer ruimte te geven in Utrecht

11.01.2022
Aankondiging

AANVRAAGPROCEDURE ANNE FABER STIPENDIUM 2022 START BINNENKORT

04.01.2022
2021→ 2022

Fijne feestdagen

23.12.2021
Update

Vervolg Steunpakket theater- en dansmakers

23.12.2021
Update

Update coronamaatregelen

18.12.2021
bereikbaarheid

Winter pauze & bereikbaarheid

16.12.2021
onderzoek

Winter residenten

01.12.2021
Award

DAPHNE AGTEN & LAETITIA BICA EN DANSTHEATER ROAD WINNEN ‘NEXT BEST FRINGE AWARD’ 2021

25.11.2021
Vacature

We zoeken een directeur bestuurder die leidinggeeft aan het realiseren van onze missie!

25.11.2021
Open call

Open call winter residentie

04.11.2021
Aankondiging

Cobie de Vos stopt als directeur-bestuurder van Het Huis Utrecht

21.10.2021
steunpakket

Steun voor jonge makers in de culturele sector

07.10.2021
ontmoet

Maak kennis met Ilgin Abeln, nieuw lid van de Raad Van Toezicht

04.10.2021
Artistiek onderzoek

Kick off residenties najaar

27.09.2021
podcast

Podcast: drie jaar Anne Faber Stipendium

16.09.2021
Open call

Makerskapitaal zoekt talentvolle makers

07.09.2021
Uitreiking

Saskia Groot ontvangt Anne Faber Stipendium 2021

03.09.2021
Live podcastopname

Podcast: drie jaar Anne Faber Stipendium

26.08.2021
Het vierde Anne Faber Stipendium

Uitreiking Anne Faber Stipendium en BNG Bank Theaterprijs

26.08.2021
Studenten korting

Vanaf het nieuwe seizoen ook geldig bij ons: de HKU en de UU Theaterpas

21.07.2021
Summertime

Zomer pauze & bereikbaarheid

16.07.2021
Festival @Het Huis

Tweetakt Festival 2021 NL / ENG

02.07.2021
Gezocht: testpubliek

Doe mee: try-outs iRemember | playField.

16.06.2021
Luister nu #1 van onze nieuwe podcast

(R)Evolution of Skills podcast

14.06.2021
Wij verheugen ons op jullie

De deuren van Het Huis gaan 7 juni weer open!

04.06.2021
Your space this summer?

Open call: summer residencies / zomer residenties

02.06.2021
Verandering team

Guido Besselink vertrekt bij Het Huis Utrecht

28.05.2021
SPRING Festival 2021 | SPRING @HOME

SPRING 2021 GAAT DOOR!

14.05.2021
Uitreiking

Uitreiking derde Makerskapitaal

14.05.2021
Ontmoet

Ontmoet Bas de Koning, ons nieuwe algemeen lid van de Raad van Toezicht - portefeuille Marketing & Communicatie

30.04.2021
Interview reeks

Reeks: Het nieuwe theaterbedrijf #3

19.04.2021
Achter de voordeur

GEBRUIK MAKEN VAN KANSEN EN MOGELIJKHEDEN

16.03.2021
Stemlokaal

Deuren (even) open

15.03.2021
Blogpost

Taking the time to digest

04.03.2021
Blogpost

WHAT'S THE PLACE OF 'CARE' IN OUR SOCIETY?

24.02.2021
Aankondiging

Application subsidie Nieuwe Makers with Alaa Minawi

22.02.2021
interview

Reeks: Het nieuwe theaterbedrijf #2

02.02.2021
Award

Xenia Perek en Robin Nimanong winnen ‘Next Best Fringe Award’

21.01.2021
Achtergrond artikel

Niet ‘terug naar het oude’ maar ‘op naar het nieuwe’

20.01.2021
Open call

Aanmelding Anne Faber Stipendium 2021 gestart

15.01.2021
Interview

Reeks: Het nieuwe theaterbedrijf #1

04.01.2021
Aankondiging

Aanvraagprocedure Anne Faber Stipendium 2021 opent binnenkort

03.01.2021
nieuws

Geen programma tot en met 21 april

14.12.2020
Aankondiging

Marijn Lems neemt afscheid van Het Huis Utrecht

01.12.2020
Samenwerking

Samenwerking Theater Kikker en Het Huis Utrecht

15.10.2020
interview

Utrechtse Zaken in gesprek met directeuren van Ekko en Het Huis

08.10.2020
statement

Het subsidiesysteem in de podiumkunsten: gangmaker of spelbreker?

16.09.2020
Uitreiking

Felix Welsink ontvangt het derde Anne Faber Stipendium

04.09.2020
Recap

Recap Its On Tour

03.09.2020
Statement

Evolution of Skill

03.09.2020
Uitreiking

Het Makersfonds reikt Coronaproof-regeling uit

21.07.2020
interview

Dadendrang is belangrijk

01.07.2020
interview

In de overlevingsstand

30.06.2020
reactie

Reactie op institutioneel racisme

08.06.2020
podcast

Podcast Waar We Zijn

04.06.2020
open call

Open Call Coronaproof

28.05.2020
interview

Kunstenaars zijn het gewend om in onzekerheid te leven

26.05.2020
Uitreiking

Uitreiking tweede Makerskapitaal

24.03.2020
première

Voorstellingen Happy Together

13.02.2020
Subsidie Nieuwe Makers

Nieuwe Makers regeling voor playField.

13.12.2019
Uitreiking

Uitreiking eerste Next Best Fringe Award

10.12.2019
Uitreiking

Uitreiking eerste Makerskapitaal

19.11.2019
Uitreiking

Linda Kokke ontvangt Anne Faber Stipendium 2019

06.09.2019

Lees meer over

+Toon meer makers